Postautor: Bachinstitut » 23 wrz 2004, o 09:00
Jeśli chodzi o tę nieszczęsną transformatorownię to pod względem historii wygląda to mniej więcej tak:
Budynek przy Rosengarten 45:
1724-1726 - Zucht- und Spinnhaus (Dom poprawy). Był on oznaczany w ogólnej numeracji miasta najpierw jako 220, potem jako 331 i znajdował się na rogu Heilige-Geiststraße (Św. Ducha) i Rödenberg (dolny odcinek Podgórnej).
1856 - budynek otrzymuje adres Rosengarten 46 (Podgórna), ale zaraz po kilku latach Rosengarten 45, który to adres zostaje utrzymany do roku 1945.
??? - Volksküche, Arbeitshaus (nie mogę podać lat, te funkcje budynku udało mi się znaleźć w różnych źródłach).
1889 - niedaleko przy Schulzenstraße (chyba 21) otwarto transformatorownię i wkrótce przyłączono do tego zakładu stary budynek przy Rosengarten 45
1911 - rozbiórka starego budynku
1911-1913 - budowa nowej transformatorowni (zachowanej obecnie).
Budynek przy Schulzenstraße 22 i Heiliege-Geiststraße 1-4
Budynek nowej transformatorowni swoją fasadą miał nawiązywać kolorystycznie i architektonicznie do Kościoła św. Jana oraz do sąsiedniego wielkiego domu towarowego „Kaufahaus Gebrüder Karger”. Dom towarowy Kargerów był z piękniejszych domów towarowych przedwojennego Szczecina. Dokładny adres to Schulzenstraße 22 i Heilige-Geiststraße 1-4. Wielokrotnie był przebudowywany, np. w latach 1901 i 1907, by ostateczną formę otrzymać w roku 1914. Razem z transformatorownią stanowił jednolitą fasadę dobrze pasującą do Kościoła św. Jana.
Mimo wszystko niewiele jest zdjęć tego budynku. Ciekawostkę znalazłem w albumie Tadeusza Białeckiego - „Szczecin na starych widokach (XVI-XX wiek)” z roku 1995. Otóż na stronie 360 pod numerem 465 umieszczono widok właśnie domu towarowego Gebrüder Karger, ale ze złym podpisem. Jest to rzekomo „Firma wyrobów grawerskich Braci Fobke (d. Karger), przy ul. Niepodległości 31”. Coś się panu profesorowi pokićkało. Ten zakład Fobkego zrobił jedynie wizerunek domu Gebrüder Karger i tyle.
[W albumie pana Prof. Białeckigo jest jeszcze kilka innych błędów, np Rycina 462, podpis „Dom obuwniczy Potolowskiego, ulica Sołtysia 18, róg Wielkiej.” Schuhwarenhaus Potolowsky mieścił się gdzie indziej - przy Breitestraße 18, róg Papenstraße, czyli Wyszyńskiego (Wielka), róg Staromiejskiej. Natomiast na rogu Sołtysiej mieścił się bardzo podobny budynek Braci Solms i miał adres Schulzenstraße 30-31]
Budynek braci Karger (latach panowania Nazistów - Kaufhaus Schwarz & Co.) przetrwał wojnę. Teraz zagadka - kto, kiedy i dlaczego go rozebrał? Czy to nie podobna historia do Teatru przy Placu Żołnierza. Takich przypadków znam trochę więcej...
Budynek przy Heilege-Geiststraße 9
Niemcy planowali wzniesienie na pustej parceli na ulicy Heilege-Geiststraße 9, (po drugiej stronie ulicy Klosterstraße - naprzeciw Kościoła św. Jana), gdzie przedtem znajdował się Kustodia, potem Polizeigefängnis (rozebrany około 1897-1905), wzniesienie kolejnego budynku pasującego do transformatorowni, Domu towarowego Kargerów i Kościoła św. Jana. Ale tego pomysłu nigdy nie zrealizowali. Do końca pozostał tam pusty plac.
